50books — vraag 30

Het zal wel zijn geweest omdat ik dicht tegen de IT afde­ling aan werk­te, dat ik enke­le jaren gele­den regel­ma­tig een film­pje door­ge­stuurd kreeg over een help­desk ten tij­de van de Mid­del­eeu­wen. Nu ik het opge­zocht heb voor deze blog­post lig ik weer in een deuk. Eigen­lijk is er van een afstand beke­ken niets komisch aan. Het laat op een tref­fen­de manier zien hoe een ‘gebrui­ker van een nieuw sys­teem’ door een help­deskme­de­wer­ker gehol­pen wordt. Het hila­ri­sche ele­ment zit ‘m in het ‘nieu­we sys­teem’. Een boek.

Hoe open je een boek?

Ja, nu kun­nen we er om lachen. Wat is er zo moei­lijk aan het ope­nen van een boek? Maar denk terug aan je eigen erva­rin­gen met het voor de eer­ste keer in gebruik nemen van een nieuw appa­raat of nieu­we soft­wa­re. Wie van ons leest eerst de gebruiks­aan­wij­zing? Dat schij­nen er maar wei­ni­gen te zijn. Stan­daard gaan velen met­een over tot het indruk­ken van aller­lei knop­jes of het uit­voe­ren van han­de­lin­gen die logisch lij­ken om het aan­ge­schaf­te in bewe­ging te krij­gen. Niet altijd met even­veel gun­stig resul­taat. Bij een vast­lo­per moet als­nog de hand­lei­ding opge­zocht wor­den. Of exter­ne hulp inge­scha­keld wor­den. Van­zelf­spre­kend dus dat dit ooit de eer­ste gebrui­kers van een boek moet zijn overkomen.

Alles moet beter

Met het ver­strij­ken der jaren zul je zien dat som­mi­ge appa­ra­ten ver­van­gen gaan wor­den door nieu­we­re ver­sies. Of door com­pleet ande­re tech­no­lo­gie waar­door het ooit zo nut­ti­ge voor­werp geen ande­re waar­de meer heeft dan een nos­tal­gi­sche. Er zal een vol­gen­de gene­ra­tie komen die nooit ken­nis zal maken met zul­ke in onbruik geraak­te zaken. Zeker van­daag de dag waar­in ver­nieu­win­gen elkaar in hoog tem­po opvol­gen kun­nen we dat zelf aan den lij­ve onder­vin­den. De iet­wat oude­ren onder ons zul­len zich inmid­dels best wel wat moei­te moe­ten getroos­ten om aan de opgroei­en­de jeugd uit te leg­gen wat een cas­set­te­band­je of LP is en hoe je het kunt gebruiken.

Ook een boek?

Gaat dit ook op voor boe­ken? Komt er een tijd dat we moe­ten uit­leg­gen waar die com­pac­te sta­pel papier op de salon­ta­fel voor bedoeld is? Waar­om er rij­en van die stof­ver­za­me­laars hun tijd staan te ver­doen op een werk­ka­mer waar nie­mand ze meer van­daan haalt? Hoe je ze moet openen?

Ja, ook boeken kunnen beter

Vind je dit vreem­de vra­gen? Ik wel. Tot­dat ik gis­ter een arti­kel las over een fer­vent Kind­le gebrui­ker die zo gewend is geraakt aan het lezen op zijn erea­der dat hij een bepaal­de ver­vreem­ding bij zich­zelf bespeur­de ten opzich­te van boe­ken. Het gaat te ver om te bewe­ren dat hij niet meer wist hoe een boek te gebrui­ken, maar dat zal zijn omdat hij ermee opge­groeid is. De ech­te vraag is ech­ter hoe lang het nog duurt voor­dat de eer­ste gene­ra­tie zich aan­dient die van het elek­tro­nisch lees­plank­je recht­streeks door­scha­kelt naar de erea­der om zo het lezen onder de knie te krij­gen. Zon­der ooit een ‘echt boek’ in de han­den te nemen.

Vraag 30:
Hoe lang nog voor­dat we niet meer weten hoe een boek te gebruiken?