Wanneer ik voor mijn boekenkast sta, dan heb ik vaak het gevoel in een snoepwinkel of delicatessenzaak te verkeren. Of in ieder geval in een winkel waar ze allemaal etenswaar of goederen verkopen die ik graag zou willen hebben. Het grote verschil is natuurlijk dat alles in mijn boekenkast al van mijzelf is. Ik kan pakken wat ik wil zonder dat bij het verlaten van de kamer er een alarm afgaat en een bewaker mij vervolgens apart neemt voor ondervraging.
In die etalage vol lekkernijen (onlangs las ik een artikel in De Groene Amsterdammer geschreven door Arianne Baggerman met als titel ‘Hometrainers voor het geheugen’ waar verschillende voorbeelden passeren hoe vanaf 1800 in Nederlandse autobiografieën de stijlfiguur om boeken ’te verslinden’ al gemeengoed was:
Het was niet zo dat deze lezers hun boeken simpelweg lazen, nee, ze werden er geheel door in beslag genomen. De vroeg-twintigste-eeuwse anarchistische politicus Domela Nieuwenhuis verslond bijvoorbeeld de boeken van Ludwig Feuerbach, ‘ja verslonden is het goede woord, want ze waren als het ware voor mij een nieuwe openbaring, toen moest ik wel breken met vele oude tradities.’ De socialistische voorman J.H. Schaper ‘verzwolg den inhoud’ van Adolf Streckfuss’ Wereldgeschiedenis. De ooit bekende schrijver Just Havelaar at zijn boeken niet, maar zoog ze op: ‘Ja zooals wij toen Van Deijssel’s woord in ons opzogen; dat was lezen!’
Welnu, tussen al die lekkernijen dus, zie ik ook exemplaren staan die ik nog niet ‘geconsumeerd’ heb. Niet omdat ze me niet zouden smaken. Nee, juist eerder het tegenovergestelde. Ze beloven zoveel kwaliteit te bieden dat ik er niet zomaar aan wil beginnen. De omstandigheden moeten optimaal zijn. Sommige van deze boeken zijn zo dik dat ik zeker wil zijn de tijd te hebben om ze geheel uit te kunnen lezen. Van andere weet ik dat ze zodanig ingewikkeld zijn dat ik de rust in mijn hoofd moet hebben voordat ik er aan wil beginnen. Want anders geven ze niet de voldoening die ik er van verwacht.
Kortom, zo zijn er dus meerdere redenen te verzinnen waarom ik (in veel gevallen) de meest veelbelovende boeken in mijn boekenkast nog niet heb opengeslagen anders dan om er een keertje doorheen te bladeren. De geur op te snuiven. Het gewicht te voelen. De woorden te proeven. Alles om me lekker te maken en te houden, totdat het moment aanbreekt wanneer ik er eindelijk in mag beginnen van mijzelf. En dan maar hopen dat het niet tegenvalt…
Vraag 37:
Leggen jullie ook wel eens boeken (en welke dan?) opzij voor het juiste moment?