Ondanks het mooie weer besloot ik vanmiddag plichtsgetrouw de meest nabije boekhandel op te zoeken. Een middelmatig exemplaar van deze met uitsterven bedreigde winkelsoort is gevestigd in een naburig winkelcentrum. Het was er onverwachts druk op deze achtste maart. Terwijl buiten de zon uitbundig scheen om het zoveelste weerrecord te breken, bracht zowat geheel Arnhem-Zuid door in een overdekte winkelgalerij. Het kan verkeren. In blote zomerkledij en voorzien van de laatste trends op tatoeage-gebied. Dat dan weer wel.
Ook in de boekhandel was het afgeladen vol. Toen ik mijn keuze gemaakt had uit het beperkte assortiment, sloot ik aan in een lange rij van wachtenden. Na een tijdje werd me duidelijk waar we ons geduld voor op de proef stelden. Een nieuw winkelmeisje. Uiterst onhandig hielp zij de ene klant na de andere aan een klein trauma, daarbij welwillend terzijde gestaan door een ander schuw winkelmeisje met naar later bleek alweer een ruime week ervaring in de kantoor- en boekhandelbranche.
Voor mij stond een vrouw met in haar handen het meeste recente boek geschreven door een bekende Amerikaanse schrijfster. Ik wilde een grap maken dat ze het boek al uit had kunnen hebben voordat ze aan de beurt was, maar iets zei me dat ze geen lezer (leester?) was. Ze vroeg of het boek ingepakt kon worden (zie je wel dacht ik triomfantelijk) toen ze eindelijk vooraan bij de kassa stond. Dat vond ik de goden verzoeken. Afijn, een hele lange tijd en veel cadeaupapier en plakband later mocht ik mijn boeken afrekenen. Doe maar in een tasje, was ik haar nog net voor. Dat deed ze. Ook het kassabonnetje stopte ze er keurig bij.
Met het plastic tasje tussen ons in op de toonbank keken we elkaar aan. Achter mij in de rij begon iemand zacht maar nadrukkelijk in mijn rug te porren. Een soort van morsebericht waarvan de strekking was of ik plaats wilde maken. Het winkelmeisje keek mij met grote vragende ogen aan. Was er nog iets wat ik bliefde? (dat zei ze niet echt, maar ik hoop altijd dat het op deze manier nog eens aan mij gevraagd wordt). Euh ja, stamelde ik. Het boekenweekgeschenk misschien?
Ze wist en kon (nog) niet veel, het nieuwe winkelmeisje. Maar één ding had ze goed onthouden: “Het boekenweekgeschenk kan ik U alleen aanbieden bij de aankoop van Nederlandstalige boeken voor een minimumbedrag van twaalf euro vijftig.” Zo zal het haar via een instructievideo ingeprent zijn. Ik stond perplex en was even de priemende steken in mijn rug vergeten. En die vrouw voor mij dan? Die zojuist geholpen is? Probeerde ik wanhopig. Ja, wat was daarmee? Nou, die had toch ook een boek van een buitenlandse auteur? En daarna had ze wel het boekenweekgeschenk erbij gekregen. (Voor de duidelijkheid, ik had dus een boek van Jhumpa Lahiri en eentje van Donna Tartt in het plastic tasje wat ik inmiddels van de toonbank had gepakt, waarmee ik feitelijk mezelf al bij een nederlaag had neergelegd).
Het antwoord was simpel. De vrouw voor mij had een vertaalde editie. In het Nederlands. En dan krijg je het boekenweekgeschenk. Want (nogmaals): Het geschenk wordt u tijdens de Boekenweek gratis aangeboden door uw boekwinkel bij aankoop van € 12,50 aan Nederlandstalige boeken. Blablabla. Ja ja.
Ik wist het wel. Alleen was ik het vergeten. Zo gaat dat vaak tussen mij en regeltjes. Met mijn plastic tasje stapte ik uit de rij en ging op zoek naar een Nederlandstalig boek. Daarna nam ik weer plaats achteraan in de rij. Een hele tijd later stond ik vooraan en kon ik hernieuwd kennismaken met haar vragende ogen, waarbij ik onwillekeurig aan de volgende scène moest denken met ook een winkelmeisje in een boekwinkel :
‘Hi,’ zeg ik, waarbij ik mijn hand opsteek.
‘Hi,’ zegt ze alsof ze mij voor het eerst ziet.
Bij sommige mensen krijg je steeds opnieuw een kans…
[p.90, IJstijd, Maartje Wortel]
Om haar plus iedereen achter me in de rij te pesten heb ik ja gezegd op de vraag of het een cadeautje was. Onderwijl kon ik het boekenweekgeschenk op mijn gemak uitlezen.
~ ~ ~
Het ging in ’t echt niet helemaal zo, maar toch heb ik er helaas niet al te veel bij moeten fantaseren om de gebeurtenis van vandaag blogwaardig te maken. Nadat ik mijn twee hierboven vermelde niet-Nederlandstalige boeken had afgerekend heb ik vervolgens ‘Na de bevrijding’ naar de gelijknamige tv-documentaire aangeschaft om alsnog met een boekenweekgeschenk huiswaarts te keren.
~ ~ ~