Disclaimer: Alles wat hierna volgt heb ik gedroomd. Behalve natuurlijk het gegeven dat ik gedroomd heb. Dat was echt.
Ik droomde vannacht dat ik bij Pauw en Witteman was uitgenodigd. Niet fijn, want ik kijk dat programma nooit. Tijdens de uitzending kreeg ik daarom allerlei regie-aanwijzingen wat ik vooral niet moest doen om te voorkomen dat de kijkers voortijdig zouden afhaken. Het begon er al mee dat ik op zoek was naar de tafeldame (of ook wel side-kick genaamd). Die had niets met het programma te maken en alles met De Wereld Draait Door werd me in niet mis te verstane bewoordingen te kennen gegeven. Ook al zo’n programma dat ik nooit kijk (en voor de duidelijkheid, ik kijk ook nooit porno en laat geen afval achter in een treinstel).
Flink improviseren dus, in die droom van mij. Ik zou bijna vergeten waarom ik uitgenodigd was. Gelukkig vroeg Pauw of Witteman mij wat er door me heen ging toen ik de belangrijkste literaire prijs van NL voor een debuutroman had gewonnen. Dat hielp. En netjes gaf ik het ingestudeerde antwoord. Daarna ging men snel verder met het voorstellen van de andere gasten. Zelf had ik hier maar half oog en oor voor. Mijn gedachten hielden zich meer bezig met wanneer ik hier zat.
Ergens had ik gelezen dat het programma van Pauw en Witteman binnenkort ging stoppen omdat Pauw of Witteman er geen zin meer in had en dat Pauw of Witteman dan wel in zijn eentje door zou gaan. Dus de droom kon zich niet al te ver in de toekomst afspelen. Ook nu viel af want ik heb niet meer dan slechts enkele zeer ruwe schetsen van mijn eerste roman uitgewerkt. Maar als het op korte termijn zou zijn dan had ik wel een groot probleem. Wanneer moest ik die roman dan gaan schrijven? Voor ik het wist zat ik flink in de stress. En er kwam nog iets bij. Ik had totaal geen idee waar mijn eerste roman waarmee ik blijkbaar al meteen een prijs had gewonnen over ging! Dit was geen droom maar een nachtmerrie.
Ik besloot weer op te letten om te zien of ik mezelf in de discussie kon mengen en zo de tijd te rekken voordat Pauw of Witteman mij vragen zou gaan stellen over de inhoud van het boek (ik wist namelijk niet of dat wel de gewoonte was in dit programma). Men had het met elkaar over bepaalde bevolkingsgroepen waarvan bepaalde individuen zich misdragen hadden en dat viel dan die hele bepaalde bevolkingsgroep waar die individuen deel van uit maakten aan te rekenen. Zoiets. Ik begon te vermoeden dat ik in een herhaling van uitzending gemist zat.
Plotseling richtte Pauw of Witteman zich tot mij. Of ik het er ook mee eens was? Nou, zei ik ietwat ongemakkelijk, jullie zijn hier met z’n allen wel aan het generaliseren. Niemand lachte. Omdat Pauw of Witteman verder ook niets zei, besloot ik een anecdote te vertellen uit mijn jeugd.
Ik weet nog goed toen ik klein was en op de lagere school zat, zo begon ik.
Op een dag kwam er een gezin bij ons in de wijk wonen waarvan iedereen wist dat ze van het naburig gelegen woonwagenkamp afkomstig waren. Het gezin bestond uit een vader, een moeder, een dochter en twee zonen. Ze betrokken een huis schuin tegenover dat van ons. Op school had ik al gehoord dat de oudste van de twee jongens bij mij in de klas zou komen. Het was iets waar ik regelmatig van wakker lag. Maar nog vaker lag ik wakker van onze drankzuchtige buurman. Minstens twee keer per week kwam die laat in de nacht luid lallend thuis om daarna zijn vrouw en dochters alle hoeken van de kamer te laten voelen. Regelmatig kwam daarvoor de politie een bezoekje brengen om orde op zaken te stellen. En ik was oh zo bang dat mijn nieuwe schoolkameraadje zou denken dat wij allemaal hetzelfde waren. Verwaarloosde kinderen van zuipende en ruzie makende ouders.
Dat is een mooi bruggetje naar je roman, zei Pauw of Witteman.