Donderdag, 25 december 2014

De voor­le­zer

Gis­ter­avond The King’s Speech geke­ken. Opnieuw van geno­ten net als toen ik ‘m de eer­ste keer zag een jaar of wat gele­den. Na afloop bedacht ik me dat deze film toe­val­li­ger­wijs mooi aan­sloot bij mijn 30 days chal­len­ge om meer te weten te komen over het feno­meen ‘lezen’. Had ik er onbe­wust reke­ning mee gehou­den toen we een lijst­je van titels door­lie­pen om gaan te kij­ken? Het zou kunnen.

Nu zul je je mis­schien afvra­gen wat de con­nec­tie is tus­sen een stot­te­ren­de konings­zoon met een fobie voor het spre­ken in het open­baar en lezen. Best wel veel, kan ik zeg­gen. Want het blijkt al snel dat het spraak­ge­brek waar prins Albert (Ber­tie) zoveel last van heeft voor­al optreedt wan­neer hij een tekst moet voor­le­zen. Iets wat in zijn hoe­da­nig­heid als lid van de konink­lij­ke fami­lie regel­ma­tig voor­komt en met de opkomst van radio (het op his­to­ri­sche fei­ten geba­seer­de ver­haal speelt zich af in het inter­bel­lum) ook nog eens een steeds gro­ter luis­te­rend publiek bereikt.

In de film leert hij van een eigen­zin­ni­ge spraak­le­raar hoe ver­schil­len­de tech­nie­ken hem kun­nen hel­pen zijn stot­ter onder con­tro­le te krij­gen. Voor­al rust­pau­zes (die de rede­voe­ring tevens plech­ti­ger doen over­ko­men) voor­af­gaand aan let­ter- of woord­com­bi­na­tie die hem moei­lijk lig­gen zijn daar­bij nood­za­ke­lijk. Aldus lukt het Albert (inmid­dels koning Geor­ge VI) om een belang­rij­ke radio­toe­spraak tot het Engel­se volk met goed gevolg (een spoi­ler alert is niet nodig want het mag ver­wacht wor­den onder­deel te zijn van het his­to­risch bewust­zijn) te vol­bren­gen nadat Enge­land de oor­log heeft ver­klaard aan Duitsland.

Wat is lezen?

En is voor­le­zen iets anders dan gewoon (in stil­te) lezen?

Bij­zon­der was de sce­ne waar­in Albert met kop­te­le­foon op gevraagd wordt om een stuk tekst voor te lezen. Geïr­ri­teerd rukt hij het voor­werp van zijn hoofd wan­neer de spraak­le­raar er plots klas­sie­ke muziek met luid volu­me op laat weer­klin­ken. Het is onder­deel van de oefe­ning, zo wordt hem uit­ge­legd. Of het helpt hem beter te gaan lezen ver­klap ik hier niet. Daar­voor moet je toch maar de film gaan kijken.

Op de vraag waar­om het wel of niet helpt hoop ik de komen­de tijd wat meer infor­ma­tie te vin­den. Maar ver­wacht voor­al geen struc­tuur in mijn zoek­tocht naar wat lezen is. Blijf me ech­ter wel lezen alsjeblieft.