Of en in hoeverre het gedachtengoed van Sigmund Freud inmiddels is achterhaald weet ik niet precies. Wat ik wel weet is dat het lezen in deel 1 (The Education of the Senses) van ‘The Bourgois Experience — Victoria to Freud’ me goed bevalt. En dan met name dat de vele verwijzingen naar het werk van Freud me elke keer opnieuw aan het denken zetten. Zo speelt al enkele dagen het volgende terloops vermelde zinnetje door mijn hoofd:
We know from Freud that the guilt of the innocent is the hardest of all to bear.
[p.104, Education of the Senses, Peter Gay]
Er was een tijd in mijn leven dat alles rondom me niet helemaal ging zoals het hoorde te gaan. Zonder dat ik daar hoegenaamd schuldig aan was had ik er toch ontzettend veel last van. Niet dat ik er toendertijd iets van liet merken. Schuldbewust stopte ik het allemaal diep weg waar het alleen op momenten wanneer ik alleen was de kop kon opsteken en mij wakker hield uit mijn slaap of me in lethargie deed verzinken terwijl ik geacht werd mijn huiswerk te maken. En nog steeds heb ik er zo af en toe last van.
Inmiddels kan ik met de kennis van nu beredeneren dat mij hoegenaamd niets te verwijten viel aan de situatie van toen. Maar dat is slechts de theorie. De praktijk van mijn innerlijk leven schijnt daar lak aan te hebben. Laat staan dat het met terugwerkende kracht iets aan de algehele malaise tijdens een gedeelte van mijn jeugd kan veranderen.
Gaandeweg merk ik dat door het lezen over het burgerlijk leven in de 19de eeuw op de aanstekelijke manier waarop Peter Gay dit doet, ik hierna veel meer wil weten over het leven en werk van Sigmund Freud en daarnaast over de methode van geschiedschrijving zoals toegepast in de psychohistory. Alsof eindelijk een aantal zaken op z’n plaats vallen die al sluimeren sinds ik ooit (bijna impulsief, maar daarover zal Freud ook wel iets te zeggen hebben) abrupt mijn baan bij Philips opzegde om alsnog Geschiedenis aan de Universtiteit van Utrecht te gaan studeren.
Het is mooi dat ik hiervoor opnieuw bij Peter Gay te rade kan gaan want hij heeft over beide onderwerpen diverse standaardwerken op zijn naam staan:
- Historians at Work, 1972
- Style in History, 1974
- Freud, Jews, and Other Germans: Masters and Victims in Modernist Culture, 1978
- Freud for Historians, 1985
- A Godless Jew: Freud, Atheism, and the Making of Psychoanalysis, 1987
- Freud: A Life for Our Time, 1988
- Editor The Freud Reader, 1989
- Reading Freud: Explorations & Entertainments, 1990
- Sigmund Freud and Art: His Personal Collection of Antiquities, 1993
~ ~ ~