Een nieu­we Game of Thrones

Met eer­ste kerst­dag had­den we geen plan­nen. En geen ver­plich­tin­gen. Alle tijd voor lezen en tv kij­ken. Ein­de­lijk tijd voor Game of Thro­nes. De boe­ken heb ik weer terug­ge­von­den en ondanks alle goe­de voor­ne­mens van ruim een jaar gele­den ben ik pas gevor­derd tot deel 3 — A Storm of Swords. Met de dvd’s zijn we een stuk ver­der. Op kerst­avond had­den we al een begin gemaakt en gis­ter zijn we vro­lijk ver­der gegaan met sei­zoen 7.

Het was aan­ge­naam ver­po­zen. Maar­rr… aan het eind van de avond, toen we tij­dens de afti­te­ling bij zaten te komen van de laat­ste ont­wik­ke­lin­gen begon het al een beet­je te kna­gen. Waar zat ‘m dat in?
Voor­op­ge­steld, het was fan­tas­ti­sche tele­vi­sie. De vele intri­ges, onver­wach­te plot­wen­din­gen en groots opge­zet­te veld­sla­gen hiel­den ons van de eer­ste tot de laat­ste minuut in span­ning. Omdat het dit­maal slechts zeven afle­ve­rin­gen betrof was het helaas ook weer heel snel voor­bij. Als bij een rol­ler­coas­ter in een pret­park waar je ook lan­ger in de rij staat dan dat de daad­wer­ke­lij­ke attrac­tie duurt.

Was het hoge tem­po de reden dat het me uit­ein­de­lijk wat tegen­viel? Veel kij­kers had­den bij­voor­beeld kri­tiek op hoe de hoofd­rol­spe­lers plots in staat waren gro­te afstan­den te over­brug­gen in onre­a­lis­tisch kor­te tijd. Dat viel in ver­ge­lij­king met de voor­gaan­de sei­zoe­nen zeker op.

Het speel­de wel mee, denk ik. De char­me van de eer­ste sei­zoe­nen, en zeker bij de boe­ken is dat som­mi­ge ver­haal­lij­nen alle tijd krij­gen om uit­ge­werkt te wor­den. Dat was nu wel anders. Ergens heb ik gele­zen dat een groot deel van het beschik­ba­re bud­get is opge­gaan aan de spe­ci­al effects, die inder­daad gewel­dig zijn. Jam­mer genoeg was de con­se­quen­tie dat er daar­om min­der geld en ruim­te over­bleef waar­door er veel meer in veel min­der afle­ve­rin­gen gepropt moest wor­den. Hier­door leek het eer­der als­of je naar een ordi­nai­re actie­film zat te kijken.

Toch was dit niet wat mij het mees­te par­ten speel­de. Van­och­tend las ik in een recen­sie op Vul­tu­re een uit­leg die in mijn ogen veel meer de kern raakt:

[…] even the most loy­al and affec­ti­o­na­te vie­wers seem awa­re that some­thing basic has chan­ged and might never chan­ge back, and that it has eve­ry­thing to do with the fact that Geor­ge R.R. Mar­tin, who keeps swea­ring he’ll finish the books at some point, is not the show’s gui­ding light anymore.

[Game of Thro­nes Is Not What It Once Was, Matt Zol­ler Seitz]

Ik kan het alleen maar onderschrijven.

Door­dat de pro­du­cen­ten van de tv-serie het stok­je van Geor­ge R.R. Mar­tin heb­ben over­ge­no­men ben ik nu in hùn ver­sie van GoT terecht geko­men. Die ervaar ik anders dan het uni­ver­sum dat Mar­tin heeft gescha­pen. Niet zo heel vreemd als je er wat lan­ger over nadenkt.

Natuur­lijk kun je van­uit de per­so­na­ges en de ver­haal­lij­nen ver­der schrij­ven om er zo een ver­volg aan te geven. Ieder­een heeft wel een bepaald idee of ver­wach­ting hoe het zou kun­nen aflo­pen met de strijd in Wes­t­eros en het opruk­ken­de zom­bie­le­ger uit het Noor­den. Met een flin­ke dosis fan­ta­sie kom je een heel eind.

Wat ech­ter veel moei­lij­ker is, of mis­schien zelfs wel onmo­ge­lijk, is om de wereld van GoT zoals Geor­ge R.R. Mar­tin die in zijn hoofd heeft opge­bouwd te repro­du­ce­ren. De sfeer die zijn boe­ken ade­men, zijn humor, de op z’n tijd gewel­di­ge dia­lo­gen, de aan­dacht voor detail die hij heeft, dat alles valt mis­schien nog wel te copi­ëe­ren. Maar al deze indi­vi­du­e­le ele­men­ten opge­teld zul­len één belang­rijk aspect mis­sen, en dat is de oor­spron­ke­lij­ke beden­ker zelf.

Bij elke kunst­zin­ni­ge cre­a­tie is een deel onlos­ma­ke­lijk ver­bon­den met de maker. Je kunt mis­schien de Nacht­wacht naschil­de­ren, maar stel voor dat je een hal­ve Nacht­wacht had gehad, wie zou dan in staat zijn om dit schil­de­rij af te maken pre­cies zoals Rem­brandt dat voor ogen had gehad? Neem het per­so­na­ge Cers­ei. Alleen Geor­ge R.R. Mar­tin heeft een vol­le­dig beeld van haar karak­ter. Wij kun­nen slechts inter­pre­te­ren op basis van wat we over haar gele­zen heb­ben hoe zij in elkaar zit. Maar zeker weten doen we dit nooit omdat we waar­schijn­lijk essen­ti­ë­le infor­ma­tie mis­sen die Mar­tin wel heeft.

In die lijn gere­de­neerd is de tv-serie GoT van­af het moment dat men ver­der ging (zon­der hulp van Mar­tin) waar de boe­ken (voor­lo­pig) stop­ten een wezen­lijk ande­re GoT is gewor­den die los­staat van wat Geor­ge R.R. Mar­tin voor ogen had. Dat staat los van het feit dat mocht Mar­tin ooit nog met een eigen ver­volg komen, de tv-serie in een ver­ge­lij­king er beter of slech­ter uit­komt. Het zijn twee apar­te enti­tei­ten die alleen in naam het­zelf­de zijn.

Voor­als­nog kijk ik met even­veel span­ning uit naar het laat­ste sei­zoen van de tv-serie als naar de beloof­de twee boek­de­len die Mar­tin ons al ver­schil­len­de malen heeft toe­ge­zegd. Ze kun­nen mij alle­bei ieder op hun eigen manier bekoren.