Uitstervend ras?

Onze jong­ste klein­zoon is bij­na jarig. Hij wil graag een mp3 spe­ler. We spre­ken onder elkaar af wat we wil­len uit­ge­ven en aan mij de taak om iets geschikts te zoe­ken. Er zijn wel wat wen­sen die ik bij de keu­ze moet mee­ne­men, zoals daar zijn:

  • blue­tooth (zodat hij zijn muziek ook thuis via de spea­ker kan afspelen)
  • fm radio (altijd han­dig voor als je een keer­tje iets anders wilt horen)
  • mini­maal 4GB intern geheu­gen (en uit­breid­baar met SD kaartje)
  • niet al te kwets­baar (want we ken­nen onze jong­ste kleinzoon)
  • en boven­al een uiterst vro­lijk design (want we ken­nen onze jong­ste kleinzoon)

Je ziet het, er is over­al aan gedacht.

Na gede­gen onder­zoek had ik gis­ter een short­list met een vijf­tal kan­di­da­ten. Ik kon ze alle­maal via inter­net bestel­len, maar besloot eerst nog een aan­tal elec­tro­ni­ca­za­ken te bezoe­ken om de appa­raat­jes zelf eens in de hand te hou­den. De ‘unboxing’ videos die ik van som­mi­ge al gezien had waren best ver­hel­de­rend geweest om wat meer rea­lis­ti­sche feed­back te zien dan wat je voor­ge­scho­teld krijgt via de fabri­kant of onli­ne shops.

Zo liep ik rond het mid­dag­uur de BCC bin­nen. Op de site had­den ze twee types die ik uit­ge­zocht had in hun assor­ti­ment. Van vori­ge bezoe­ken aan hun win­kel wist ik nog waar de mp3 spe­lers uit­ge­stald ston­den. Niet dus. Ner­gens te vinden.

Ik vroeg een ver­ko­per om hulp. Hij keek me mee­wa­rig aan. Wat bleek, mp3 spe­lers wer­den al tij­den niet meer ver­kocht. Hoe­zo niet, pro­beer­de ik nog. Ze staan anders wel te koop op jul­lie site. Ja, daar wel. Voor zo lang als het duurt. Want weet je, voeg­de de ver­ko­per er op alwe­ten­de toon aan toe, het is een uit­ster­vend ras. Die mp3 spelers.

Even wist ik niet wat te zeggen.

Een uit­ster­vend ras, her­haal­de ik ten­slot­te maar zijn omi­neu­ze woorden.

Ja, ieder­een gebruikt tegen­woor­dig een mobiel­tje. Dus waar­om zou je dan nog een ander appa­raat aan­schaf­fen? De ver­ko­per keek me tri­om­fan­te­lijk aan als­of hij het ter plaat­se had hele­maal zelf bedacht had.

Om de con­su­ment nog meer onno­di­ge rom­mel te ver­ko­pen, dacht ik. En ook, waar­om zou je alles met je mobiel­tje wil­len doen? Maar ik zei, mijn klein­kind heeft geen mobiel­tje. Geen pro­bleem. Die ver­koch­ten ze wel. Heel veel ver­schil­len­de mer­ken zelfs. Laat ik het anders zeg­gen, pro­beer­de ik nog eens. Mijn klein­kind mag geen mobiel­tje. Daar is hij veel te jong voor.

Te jong? Het leek of het com­ple­te wereld­beeld van de ver­ko­per in elkaar dreig­de te val­len. Je zag hem den­ken, wel een mp3 spe­ler maar geen mobiel­tje? Over wel­ke leef­tijds­ca­te­go­rie heb­ben we het hier? Ver­dwaasd liet ik hem ach­ter en ging naar een vol­gen­de elec­tro­ni­ca­zaak. Ver­geefs. De win­kels die ik op mijn lijst­je had staan ver­koch­ten geen, of in som­mi­ge enke­le maar dan met­een heel dure mp3 spe­lers. Uit­ein­de­lijk heb ik er een­tje onli­ne besteld op basis van goe­de reviews en wat film­pjes op youtube.

Van­och­tend las ik een arti­kel op de site van The Guar­di­an met als titel Tech­no­lo­gy is dri­ving us to dis­trac­ti­on, geschre­ven door James Wil­li­ams. Het begint met de stel­ling dat de doe­len die wij ons­zelf stel­len in het leven, en de doe­len die elec­tro­ni­ca­pro­duc­ten zich­zelf stel­len niet met elkaar over­een­stem­men. Ter­wijl altijd zo nadruk­ke­lijk betoogt wordt hoe­veel baat wij van de aller­nieuw­ste tech­ni­sche snuf­jes zul­len heb­ben, blijkt daar in het dage­lijks leven (vol­gens James Wil­li­ams) wei­nig van terecht te komen. We wor­den als­maar meer afhan­ke­lijk van tech­niek en we ver­doen onze tijd met din­gen die we ach­ter­af hele­maal niet had­den wil­len doen. Boven­dien lijdt ons con­cen­tra­tie­ver­mo­gen hevig onder de informatieovervloed.

Toch lij­ken er geluk­kig ook pro­du­cen­ten te zijn die dit pro­bleem onder­ken­nen en hier ver­an­de­ring in wil­len bren­gen. Wil­li­ams haalt het voor­beeld aan van de ‘Hearp­ho­nes’ die Bose op de markt wil brengen:

that allows the user to block out all sounds in their envi­ron­ment except the ones coming from their desi­red sour­ce – to focus on a con­ver­sa­ti­on in a loud room, for example. The product’s web­si­te reads: “Focus on the voi­ces you want to hear – and fil­ter out the noi­ses you don’t – so you can com­for­ta­bly hear eve­ry word. From now on, how you hear is up to you.” We could also read this tagli­ne as a fit­ting descrip­ti­on of the new chal­len­ges in the Age of Atten­ti­on as a whole.

Een sepa­ra­te mp3 spe­ler naast je mobiel­tje (als je ten­min­ste oud genoeg bent voor zo’n appa­raat) is dus hele­maal geen gek idee in de zoge­naam­de ‘Age of Atten­ti­on’. Want waar­om zou je altijd ‘con­nec­ted’ wil­len zijn? Dat leidt alleen maar af als je je aan­dacht op één zaak wilt rich­ten. Of, zoals de fabri­kant van de mp3 spe­ler stelt die we geko­zen hebben:

Just you, your music, and your gre­at run.