De genocidefax — Roxane van Iperen

Gis­te­ren bracht ik een bezoek­je aan de boek­han­del en kwam thuis met een nieuw boek plus het boe­ken­week­ge­schenk plus het boe­ken­week­es­say. Van­daag las ik het essay geschre­ven door Roxa­ne van Ipe­ren, De geno­ci­de­fax met als onder­ti­tel ‘Wat doe jij als het erop aan­komt?’. Een gedeel­te uit de flaptekst:

Het vergt een haast boven­men­se­lij­ke moed om je in eigen kring uit te spre­ken tegen onrecht. Bij­na nie­mand doet het, omdat loy­a­li­teit en de drang naar ver­bon­den­heid vaak ster­ker blij­ken. In De geno­ci­de­fax ver­telt Roxa­ne van Ipe­ren op adem­be­ne­men­de wij­ze het relaas van een man die mach­te­loos moet toe­zien hoe een van de wreed­ste con­flic­ten van de twin­tig­ste eeuw zich voor zijn ogen ont­vouwt. Daar­bij houdt ze niet alleen zich­zelf een spie­gel voor, maar ook de lezer. 

Ik had nog nooit eer­der over deze epi­so­de in de strijd tus­sen de Hutu’s en Tutsi’s in Rwan­da gele­zen en was voor­al ont­daan over hoe­veel onmen­se­lijk leed voor­ko­men had kun­nen wor­den. Dit onge­kend wre­de bloed­bad was niet een spon­ta­ne erup­tie van geweld maar was een voor­spel­ba­re uit­komst van gerich­te acties om een com­ple­te bevol­kings­groep uit te roei­en. Er was ech­ter nie­mand die ingreep ter­wijl er vol­doen­de moge­lijk­he­den waren om deze op han­den zijn­de geno­ci­de in de kiem te smo­ren. Ver­bijs­te­rend en ont­luis­te­rend om te lezen.