Studiebijeenkomst Inleiding cultuurgeschiedenis 2
Na het ontbijt een aantal boodschappen en klussen gedaan voordat om half elf de virtuele studiebijeenkomst van Inleiding cultuurgeschiedenis 2 van start ging. In het eerste gedeelte werd uitgelegd hoe het handboek van Maarten Prak, de reader met artikelen en de diverse historische bronnen zich tot elkaar verhielden. Iedere week is er een thema waarvoor we een hoofdstuk uit het boek van Prak dienen te bestuderen. Vervolgens is er een artikel in de reader die voor verdieping zorgt, of een ander standpunt inneemt dan Prak of een lacune invult. En de historische bron kan dienen als voorbeeld bij de te bestuderen teksten. Alle thema’s werden op deze manier op hoofdlijnen doorgenomen.
Na de pauze werd er ingegaan op de KAVV- en bronanalyse. Dit vormt ook de wijze van tentaminering voor deze cursus. Bij een KAVV-analyse is het de bedoeling een wetenschappelijk historisch artikel te analyseren. KAVV staat Kerncitaat, Argumentatie, Vraag en Verband.
Voor de bronanalyse is het de bedoeling dat de historische bron onderworpen wordt aan een kritisch onderzoek naar de waarde en betrouwbaarheid van de informatie die deze verschaft. Dit doe je door een aantal aspecten nader te bekijken:
- Soort bron
- Communicatieve context
- Positie informant
- Historische context van de bron
In breakout-sessies kregen we de gelegenheid om zelf aan de slag te gaan en onze analytische vaardigheden in te zetten bij een artikel door Ariadne Schmidt met als titel ‘Ontbloot van alle winsten?’ Armoede en overlevingsstrategieën van gebroken gezinnen in Holland, 1600–1800. Het ging met name over de achtergebleven echtgenotes van zeelieden die onder de vlag van de VOC waren afgereisd richting De Oost. De historische bron die erbij hoorde was een brief uit 1672 van een vrouw, in dit geval Marritje Teunis die haar echtgenoot Harmen Andriesz (onderstuurman in dienst van de VOC) in niet mis te verstane woorden dringend verzoekt geld aan haar over te maken zodat zij de schulden die hij had gemaakt te kunnen aflossen. Erg leuk om te doen en het leidde tot geanimeerde gesprekken. De tijd vloog voorbij.
De paar uur die overbleven voordat het donker werd gebruikte ik om verder te gaan met het opruimen van puin dat her en der opgestapeld ligt en waar we nog een week een container voor hebben staan om het te verzamelen. ’s Avonds wat gewerkt aan de literatuurlijst en muziek geluisterd. Morgen wil ik proberen de longlist voor de literatuurlijst compleet te hebben. Dan kan ik de komende week besteden aan het inkorten van de lijst op basis van criteria zoals minimaal 5 boeken, minimaal 5 tijdschriftartikelen en minimaal 5 bundels. Ook moet het wetenschappelijk gehalte van de publicaties voldoende zijn en moet de selectie van de uiteindelijke lijst evenwichtig zijn. Ik ben dus nog wel even bezig.
Genesis 12
De farao geeft Sarai terug aan Abram
Toen Abram de leeftijd had van 75 jaar riep God hem op iedereen achter te laten in Charan en op weg te gaan naar een land dat hij hem zou wijzen. Abram kon moeilijk weigeren gezien de belofte die God hem deed:
Ik zal je tot een groot volk maken,
ik zal je zegenen, ik zal je aanzien geven,
een bron van zegen zul je zijn.
Abram twijfelde niet en vertrok, maar nam wel zijn vrouw Sarai mee en Lot, de zoon van zijn broer. Ook alle bezittingen, slaven en slavinnen die hij vergaard had in Charan. Ze reisden naar Kanaän waar zich al andere volkeren gevestigd hadden. Maar God gaf aan dat hij zou zorgen dat de nakomelingen van Abram het land zouden verkrijgen. Als dank bouwde Abram een altaar ter ere van God. Daarna reisde het gezelschap door naar verre oorden.
Er brak een hongersnood uit en Abram zag zich genoodzaakt uit te wijken naar Egypte. Omdat hij bang was dat de schoonheid van zijn vrouw Sarai de Egyptenaren het hoofd op hol zou doen brengen en hem misschien zouden doden zodat ze zijn vrouw mee konden nemen, vroeg hij haar zich voor te doen als zijn zus. De schoonheid van Sarai was inderdaad van zodanige aard dat het zelfs de farao ter ore kwam en hij gaf bevel haar bij hem te brengen. Om haar voor zichzelf te behouden werd Abram met geschenken overladen.
Of Abram gelukkig was met deze situatie wordt niet duidelijk maar God was er zeer zeker niet van gediend dat de farao Sarai tot zijn vrouw had gemaakt. Als straf zond hij vele plagen naar de Egyptenaren. Blijkbaar kreeg de farao door dat het onheil waaronder zijn land en volk gebukt ging te maken had met Sarai. Hij liet Abram komen, beschuldigde hem van misleiding en zond hen beiden (inclusief alle geschenken) onder geleide het land uit.
Opnieuw een vreemd verhaal als je bedenkt dat de farao eigenlijk geen blaam treft. Het was Abram die voor deze situatie had gezorgd door te verhullen dat Sarai niet zijn vrouw was, maar zijn zus. Waarom deelde God geen straf uit aan Abram? Ergens las ik dat Abram uit lijfsbehoud had gehandeld. Hij was het tenslotte die voor een groot volk moest zorgen, niet Sarai.
Omdat ik tijdens de studie Algemene cultuurwetenschappen regelmatig merk dat enige bijbelkennis wel handig is, ben ik maar weer eens met dit ‘boek der boeken’ begonnen.