Mijn zondag. Van 8 tot 12 uur met de longlist van de literatuurlijst bezig geweest. Toen op m’n gemak buiten de container gaan opvullen met de stenen die we niet meer nodig hebben. Het was lekker weer en de pijn in mijn rug bleef weg door niet al te zwaar beladen met de kruiwagen op en neer te lopen.
In de namiddag uitgebreid staan koken voor de avondmaaltijd. Het was nog licht en vanuit de keuken heb ik uitzicht op de achtertuin waar het een komen en gaan was van allerlei soorten vogels die gezien hadden dat de voederplekken weer bijgevuld waren.
Als laatste nog even wat rondgezocht naar publicaties voor op de longlist. De tussenstand is nu ongeveer 150 titels. Vanaf morgen ga ik beginnen met groeperen en selecteren. De longlist moet teruggebracht worden naar 25 titels.
Abram was neergestreken met zijn entourage ergens tussen Betel en Ai. Net als Abram had Lot veel bezittingen, slaven, slavinnen en vee vergaard. Dit ging af en toe gepaard met ruzie tussen de herders van hen beiden. Abram liet Lot weten dat het beter zou zijn wanneer ze ieder huns weegs zouden gaan. Lot koos voor de Jordaanvallei en trok verder naar het Oosten waar hij zijn tent opsloeg in de nabijheid van Sodom.
Abram, die was achtergebleven, kreeg van God te horen dat het hele land zover hij in alle windrichtingen kon zien, van hem en zijn nakomelingen zou zijn. Hij moedigde Abram aan om het land te doorkruisen zodat hij beter kon zien wat allemaal van hem was. Daarop pakte ook Abram zijn bullen en vertrok richting Hebron, waar hij een zoveelste altaar voor God bouwde.
Abraham en Lot verdelen het land. Uit de serie wandtapijten over het leven van Abraham (1540–1543), Pieter Coecke van Aelst (1502–1550)
Na het ontbijt een aantal boodschappen en klussen gedaan voordat om half elf de virtuele studiebijeenkomst van Inleiding cultuurgeschiedenis 2 van start ging. In het eerste gedeelte werd uitgelegd hoe het handboek van Maarten Prak, de reader met artikelen en de diverse historische bronnen zich tot elkaar verhielden. Iedere week is er een thema waarvoor we een hoofdstuk uit het boek van Prak dienen te bestuderen. Vervolgens is er een artikel in de reader die voor verdieping zorgt, of een ander standpunt inneemt dan Prak of een lacune invult. En de historische bron kan dienen als voorbeeld bij de te bestuderen teksten. Alle thema’s werden op deze manier op hoofdlijnen doorgenomen.
Na de pauze werd er ingegaan op de KAVV- en bronanalyse. Dit vormt ook de wijze van tentaminering voor deze cursus. Bij een KAVV-analyse is het de bedoeling een wetenschappelijk historisch artikel te analyseren. KAVV staat Kerncitaat, Argumentatie, Vraag en Verband.
Voor de bronanalyse is het de bedoeling dat de historische bron onderworpen wordt aan een kritisch onderzoek naar de waarde en betrouwbaarheid van de informatie die deze verschaft. Dit doe je door een aantal aspecten nader te bekijken:
Soort bron
Communicatieve context
Positie informant
Historische context van de bron
In breakout-sessies kregen we de gelegenheid om zelf aan de slag te gaan en onze analytische vaardigheden in te zetten bij een artikel door Ariadne Schmidt met als titel ‘Ontbloot van alle winsten?’ Armoede en overlevingsstrategieën van gebroken gezinnen in Holland, 1600–1800. Het ging met name over de achtergebleven echtgenotes van zeelieden die onder de vlag van de VOC waren afgereisd richting De Oost. De historische bron die erbij hoorde was een brief uit 1672 van een vrouw, in dit geval Marritje Teunis die haar echtgenoot Harmen Andriesz (onderstuurman in dienst van de VOC) in niet mis te verstane woorden dringend verzoekt geld aan haar over te maken zodat zij de schulden die hij had gemaakt te kunnen aflossen. Erg leuk om te doen en het leidde tot geanimeerde gesprekken. De tijd vloog voorbij.
De paar uur die overbleven voordat het donker werd gebruikte ik om verder te gaan met het opruimen van puin dat her en der opgestapeld ligt en waar we nog een week een container voor hebben staan om het te verzamelen. ’s Avonds wat gewerkt aan de literatuurlijst en muziek geluisterd. Morgen wil ik proberen de longlist voor de literatuurlijst compleet te hebben. Dan kan ik de komende week besteden aan het inkorten van de lijst op basis van criteria zoals minimaal 5 boeken, minimaal 5 tijdschriftartikelen en minimaal 5 bundels. Ook moet het wetenschappelijk gehalte van de publicaties voldoende zijn en moet de selectie van de uiteindelijke lijst evenwichtig zijn. Ik ben dus nog wel even bezig.
Toen Abram de leeftijd had van 75 jaar riep God hem op iedereen achter te laten in Charan en op weg te gaan naar een land dat hij hem zou wijzen. Abram kon moeilijk weigeren gezien de belofte die God hem deed:
Ik zal je tot een groot volk maken, ik zal je zegenen, ik zal je aanzien geven, een bron van zegen zul je zijn.
Abram twijfelde niet en vertrok, maar nam wel zijn vrouw Sarai mee en Lot, de zoon van zijn broer. Ook alle bezittingen, slaven en slavinnen die hij vergaard had in Charan. Ze reisden naar Kanaän waar zich al andere volkeren gevestigd hadden. Maar God gaf aan dat hij zou zorgen dat de nakomelingen van Abram het land zouden verkrijgen. Als dank bouwde Abram een altaar ter ere van God. Daarna reisde het gezelschap door naar verre oorden.
Er brak een hongersnood uit en Abram zag zich genoodzaakt uit te wijken naar Egypte. Omdat hij bang was dat de schoonheid van zijn vrouw Sarai de Egyptenaren het hoofd op hol zou doen brengen en hem misschien zouden doden zodat ze zijn vrouw mee konden nemen, vroeg hij haar zich voor te doen als zijn zus. De schoonheid van Sarai was inderdaad van zodanige aard dat het zelfs de farao ter ore kwam en hij gaf bevel haar bij hem te brengen. Om haar voor zichzelf te behouden werd Abram met geschenken overladen.
Of Abram gelukkig was met deze situatie wordt niet duidelijk maar God was er zeer zeker niet van gediend dat de farao Sarai tot zijn vrouw had gemaakt. Als straf zond hij vele plagen naar de Egyptenaren. Blijkbaar kreeg de farao door dat het onheil waaronder zijn land en volk gebukt ging te maken had met Sarai. Hij liet Abram komen, beschuldigde hem van misleiding en zond hen beiden (inclusief alle geschenken) onder geleide het land uit.
Opnieuw een vreemd verhaal als je bedenkt dat de farao eigenlijk geen blaam treft. Het was Abram die voor deze situatie had gezorgd door te verhullen dat Sarai niet zijn vrouw was, maar zijn zus. Waarom deelde God geen straf uit aan Abram? Ergens las ik dat Abram uit lijfsbehoud had gehandeld. Hij was het tenslotte die voor een groot volk moest zorgen, niet Sarai.
Farao geeft Sara aan Abraham terug (1640), Isaac Isaacsz. (1598–1649)
Het had een werkdag als alle andere kunnen zijn vandaag, ware het niet dat een teamlid aangaf ons te gaan verlaten voor een baan bij een andere werkgever. De markt is er naar dat het aanstekelijk werkt om eens rond te kijken of dat er aan je getrokken wordt. Alleen hadden we het in dit geval niet zien aankomen. Toevallig hadden we voor vandaag ook een interview staan voor een open positie binnen ons team die nog niet ingevuld was. De kandidaat was goed door de vorige ronde gekomen en ook nu liet ze een goede indruk achter. Een aanbod gaat volgende week de deur uit. Wel moeten we meteen aan de slag om een vacature te plaatsen voor de positie die binnenkort vrij komt. Zo blijven we bezig en gaat het werk gewoon door.
In de avond niet veel puf meer om te studeren. Ik gaf mezelf vrijaf. Met een stapeltje tijdschriften, goeie muziek op de achtergrond en een glas wijn heb ik het niet al te laat gemaakt.
Er was een tijd dat iedereen op de aarde dezelfde taal sprak. De bouw van een stad met een toren die tot aan de hemel zou reiken bracht hier verandering in. De mensen die dit plan hadden opgevat deden dit om beroemd te raken, met als uiteindelijk doel dat ze niet over de hele aarde verspreid zouden raken. God zag de bouwactiviteiten met lede ogen aan. Hij beschouwde het als een vooraankondiging van nog grootsere plannen die de mensen hadden. De introductie van spraakverwarring leek hem wel een geschikt middel om de bouw te saboteren. Daarna verspreidde hij de mensen alsnog verder over de aarde, iets wat de mensen juist met het bouwen van de stad en toren hadden willen voorkomen. Ik vraag me af waarom God hen niet op een andere manier had kunnen wijzen op de hoogmoed die gepaard ging met het bouwen van de toren, en hen met wat naastenliefde had kunnen behoeden voor het lot dat ze uit elkaar verdreven werden. De naam van de stad was Babel.
De toren van Babel (?), Abel Grimmer (ca.1570–1618/1619)
Hierna wordt opnieuw stilgestaan bij de nakomelingen van Sem, een van de zonen van Noach. De opsomming eindigt bij Terach.
Terach verwekte Abram, Nachor en Haran. Nadat Haran nog tijdens het leven van Terach overleden was, trok Terach samen met Abram, Sarai (de vrouw van Abram) en Lot (de zoon van Haran) naar Kanaän. Maar ze bleven onderweg hangen in Charan. Daar stierf Terach op tweehonderdvijftigjarige leeftijd.
Voor de eerste keer dit jaar naar kantoor. Het had gevroren en ik moest de ruiten schoonmaken. Ook de eerste keer dit jaar. Tussen de middag een rondje gewandeld met een collega. Op het bedrijventerrein stond een voormalig medewerkster van ons restaurant die inmiddels voor zichzelf was begonnen als zzp-er met een foodtruck. Daar hebben we een hapje gegeten en wat bijgekletst.
In de avond niet veel aan de studie gedaan. Er lagen wat andere administratieve klusjes te wachten.
Gister laat op de avond kreeg ik een onverwacht telefoontje van mijn moeder. Ze was wat in de war, maar gelukkig kon ik haar geruststellen. Vandaag kreeg ik te horen dat ze een paar uur later opnieuw gebeld had. Ditmaal naar haar jongste broer met dezelfde vragen. Dit komt de laatste tijd wat vaker voor. Een veeg teken.
Het is weer tijd voor een stamboomonderzoek. Ditmaal krijgen we alle nakomelingen van de drie zonen van Noach opgesomd. Allereerst passeren de zonen van Jafet, dan van Cham en als laatste van Sem. En ja, zonen. Ook nu is de focus opnieuw alleen op het mannelijke nageslacht.
OT-kaart uit eerste geprinte versie (1472) van de Etymologiarum libri viginti, door Isidorus van Sevilla (560–636)
Op het nageslacht van Jafet wordt niet diep ingegaan. Van hen stammen de mensen af die in de kustgebieden gaan wonen.
De meeste woorden worden besteed aan het nageslacht van Cham. Naast Kanaän (zie de vloek van Noach) was daar ook Kus, die op zijn beurt een zoon genaamd Nimrod kreeg. Hij zou de eerste machthebber op aarde zijn geweest en een geweldig jager.
Als laatste wordt stilgestaan bij het nageslacht van Sem.
Op de OT-kaart valt te zien hoe de nakomelingen van Jafet, Cham en Sem zich verspreiden over het continent. Die van Sem in bevolken Azië, van Jafet in Europa en van Cham in Afrika.
Toen ik vanochtend wakker werd wilde ik met een ferme klap de wekker uitschakelen. Een stekende pijn in mijn rug maakte dat echter onmogelijk. Meteen wist ik weer wat er enkele uren eerder gebeurd was. Midden in de nacht wilde ik me iets te enthousiast van mijn ene op mijn andere zij draaien. Meteen schoot het weer in mijn rug. Terug bij af.
Opstaan ging dus wederom moeizaam. Toch ging het daarna de goede kant op. Met voldoende beweging tijdens en tussen de calls trok de pijn geleidelijk weg uit mijn rug. Aan het eind van de werkdag overwoog ik zelfs even om een rondje te gaan hardlopen. Wijs als ik ben… hield ik het bij wandelen.
In de avond verder met de literatuuropdracht. Omdat het een individuele tentamenopdracht betreft waarbij we geacht worden onderling niet te corresponderen of samen te werken, laat ik hier ook de details achterwege voor wat betreft de vordering die ik maak. Zodra ik mijn opdracht heb ingeleverd en de deadline is verstreken kom ik er wel op terug. Voor nu kan ik volstaan met te zeggen dat het veel tijd kost. Niet alle zoekmachines zijn even gebruiksvriendelijk en/of snel.
Ik heb ook nog wat moeten sleutelen aan de website van Inge. Die had een server error. Het had te maken met een automatische PHP versie upgrade. Waarschijnlijk is ofwel het thema en/of een plugin nog niet PHP 8.0 geschikt. Gelukkig kon de versie teruggezet worden naar 7.4, waarna de site weer bereikbaar was. Nu heb ik tot november dit jaar de tijd om na te gaan wat er moet gebeuren om de zowel de site van Inge als die van mij PHP 8.0 geschikt te maken, want dan gaat de upgrade onherroepelijk plaatsvinden.
Na de zondvloed wordt Noach en zijn zonen door God gezegend. Hij drukt hen op het hart vruchtbaar te zijn en talrijk te worden. Ook laat hij hen weten dat alle dierlijke wezens ontzag voor hen zullen voelen. En dat alles wat leeft en beweegt hen tot voedsel zal dienen. Maar er volgt ook een waarschuwing: God zal genoegdoening eisen van iedereen die zijn medemens doodt. Een regenboog zal dienen als teken van het eeuwigdurend verbond tussen God en de mens, en alle levende wezens die met hen uit de ark zijn gekomen. Nooit meer zal er een zondvloed komen.
Noach pakt zijn oude werk als landbouwer weer op en begint met een wijngaard aan te leggen. Van de wijn die hij maakte dronk hij op een dag ietsjes te veel en viel dronken en piemeltjenaakt in slaap. Het was zijn jongste zoon Cham (inmiddels vader van Kanaän die hem zo zag liggen in zijn tent. Cham vertelde dit aan zijn twee oudere broers, Sem en Jafet, die achteruit lopend met een mantel hun vader wisten te bedekken zonder zijn naaktheid te zien. Het feit dat Cham hem zonder kleren had gezien was voldoende reden voor Noach om een vloek uit te spreken. Hij had natuurlijk ook wat minder kunnen drinken en zijn kleren kunnen aanhouden. Waarom de toorn van Noach zich op Kanaän richtte en niet op Cham is me niet duidelijk, maar dit is wat hij zei:
‘Vervloekt zij Kanaän, knecht van zijn broers zal Kanaän zijn, de minste van alle knechten. Geprezen zij de HEER, de God van Sem; knecht van Sem zal Kanaän zijn. Moge God ruimte geven aan Jafet, hem laten wonen in de tenten van Sem; knecht van Jafet zal Kanaän zijn.’
Om zes uur wakker. Om zeven uur uit bed. Beetje overdreven, maar het had toch echt veel voeten in aarde deze ochtend om mijn bed uit te komen. Niet omdat ik te lui was. Het was de pijn in mijn rug die er gister in geschoten was en nog bij lange na niet verdwenen was. Ik moest me in vreemde kronkels bewegen voordat ik eindelijk semi-rechtop naast mijn bed stond. Toen moest de dag nog beginnen.
Vanaf acht uur aan de slag met de dagelijkse rapportage en een half uur later de eerste call van de dag. Er zouden er nog vele volgen. Op z’n tijd stond ik even op om wat rondjes in mijn werkkamer te lopen voor de broodnodige beweging. Verder heb ik thuis zo’n bureau dat electrisch in hoogte instelbaar is, dus ik kan ook tijdens calls gaan staan om niet de hele dag te hoeven zitten. Zo kwam ik de werkdag zonder merkbaar verval door. De pijn in mijn rug is niet erger geworden, eerder verminderd.
Meteen na de laatste call van de dag om vier uur mijn laptop dichtgeklapt en de keuken ingedoken voor de bereiding van het avondeten. Na het eten een rondje gewandeld en de rest van de avond weer wat tijd gestoken in de literatuuropdracht. Ik zit nu in de eerste fase waar het voornamelijk zoeken is naar zoveel mogelijk relevante literatuur die betrekking heeft op het onderwerp ‘Politieke cultuur in Frankrijk, ca. 1790–1800’. Dit doe je door vele catalogi te doorzoeken op basis van allerlei gerelateerde zoektermen die hopelijk voldoende resultaat opleveren. Pas wanneer je het idee hebt dat je meer dan voldoende materiaal verzameld hebt, ga je groeperen, sorteren, selecteren en dergelijke om de lijst in te korten. Zover ben ik voorlopig nog niet.
God was Noach en zijn ark niet vergeten. De sluizen werden gesloten en de wind aangezet. Het water begon langzaamaan te zakken. Ik heb gepoogd wijs te worden uit de verschillende fragmenten die aangeven hoeveel tijd hiermee gemoeid was, maar ik raak telkens de tel kwijt. Het is volgens mij ook niet helemaal consequent. Hoe dan ook, het water zakt en de ark loopt vast op het Araratgebergte. Noach onderneemt verschillende pogingen vanuit deze hangplek om uit te vinden hoever het water inmiddels gedaald was. Hij zond hiervoor eerst een raaf (tevergeefs), een duif (tevergeefs) en vervolgens opnieuw een duif (succesvol, want ze kwam terug met een olijfblad) de wijde wereld in. Na nog enkele dagen wachten liet hij opnieuw de duif los. Ze kwam niet meer terug. Teken voor Noach dat de kust veilig was. Hij opende het dak en God vertelde hem dat ze de ark mochten verlaten. Als dank bracht Noach enkele brandoffers die God gunstig stemden. Of hij spijt had van zijn daad is niet duidelijk, wel zei hij tot zichzelf dat hij nooit weer de aarde zou vervloeken wegens de mens, want alles wat de mens uitdenkt is nu eenmaal slecht. En nooit weer zou hij alles wat leeft doden.
De Ark van Noach op het Araratgebergte (1570?), Simon de Myle
Vandaag ouderwets weer aan het werk na een lange week vakantie (inclusief enkele dagen lamlendig van de boosterprik). Aan het werk, niet op het werk. Het was al met al een rustige opstartdag. Weinig calls, weinig mails, weinig collega’s online. Iedereen neemt het er nog even van, zo leek het. Prima, kon ik lekker verder met het op m’n gemak afhandelen van mails die wat meer uitzoekwerk vergen. De dag vloog voorbij.
Net voordat het donker werd ging ik Inge (die deze week nog vrij heeft) buiten helpen met het verhuizen van een hoop oude dakpannen en stenen die we misschien ooit nodig zullen hebben maar nu enorm in de weg liggen. Bij het tillen van de zware stoepbandjes schoot het plots in mijn rug. Ik kon wel verder door heel voorzichtig te zijn, maar echt soepeltjes (en pijnvrij) ging het niet meer. Een hete douche bracht ietwat verlichting. Koken lukte daarna aardig, alleen kon ik na het eten niet meer van mijn stoel opstaan.
Dus liep ik op advies van Inge de rest van de avond met zo’n hittepleister op mijn onderrug en een paracetamol in mijn maag. Benieuwd of ik morgenvroeg een beetje fatsoenlijk uit mijn bed kan komen. Ik kon in ieder geval redelijk goed aan mijn werktafel zitten om het werk aan de literatuurlijst verder op te pakken.
God gaf Noach en zijn familie zeven dagen de tijd een ark te bouwen en dieren te verzamelen voordat alle sluizen opengingen en het veertig dagen en veertig nachten lang zou gaan regenen. Dit was in het zeshonderste levensjaar van Noach. Ze waren op tijd klaar en eenmaal binnen met alle levende have sloot God de deur achter hen. In de dagen die volgden steeg het water tot boven de hoogste bergtoppen. Alles en iedereen werd van de aarde weggevaagd. Honderdvijftig dagen lang was de aarde helemaal met water bedekt.
Het begin van de zondvloed (1612), Crispijn van de Passe de Oude (ca.1564–1637)
Zondag. Laatste dag van de vakantie. Met een beter gevoel stond ik op deze ochtend. De meeste klachten waren verdwenen. Hooguit een beetje wankel op de benen. In de loop van de dag trok dat ook weg. Conclusie: ik ben weer opgeknapt bij de aanvang van een nieuw werkjaar.
Omdat het officieel nog steeds vakantie was heb ik voor de verandering weinig gedaan vandaag. Ik heb geleerd dat je niets moet forceren op de eerste dag dat je je weer wat fitter voelt na een paar dagen aanmodderen met je gezondheid. Dus voornamelijk wat administratieve zaken die al te lang lagen te wachten. Plus wat eindejaars opruimactiviteiten, zowel analoog als digitaal.
Waar ik halverwege de dag bij toeval achter kwam was dat de literatuuropdracht voor Inleiding Cultuurgeschiedenis 1 al klaar stond. Terwijl ik dacht dat die pas rond middernacht vrijgegeven zou worden. Op basis van het laatste cijfer van mijn studentnummer is dit het onderwerp waarvoor ik een literatuurlijst moet gaan samenstellen:
Politieke cultuur in Frankrijk, ca. 1790–1800
De achtergrond bij dit onderwerp is te vinden op bladzijde 319 van het handboek, in hoofdstuk 9 ‘De Engelse, Amerikaanse, Franse en Nederlandse revolutie in vergelijkend perspectief’, geschreven door Anton van de Sande en Leo Wessels:
De laatste decennia wordt desalniettemin juist het sterk veranderde ideologische klimaat aan de vooravond van de revolutie als een der belangrijkste aanknopingspunten beschouwd om de betekenis van de Franse Revolutie te kunnen duiden. Historici signaleerden in het derde kwart van de achttiende eeuw de opkomst van een nieuwe ‘politieke cultuur’, een begrip dat aan de politicologie is ontleend. Het gaat daarbij om de subjectieve dimensie van het politieke systeem, de manier waarop tegen de politieke realiteit werd aangekeken en over ideeën als vrijheid, tolerantie, despotisme en democratie werd gesproken. Een opvallende verandering van de politieke cultuur in deze periode betrof de toename van publieke debatten, hetzij via de pers — in pamfletten, schotschriften, karikaturen, spotprenten en geleidelijk aan ook in de kranten — hetzij mondeling in salons en clubs. Openlijk discussiëren over politiek bleef verboden, maar desondanks raakten nu zowel de burgerij als het gewone volk steeds meer vertrouwd met een nieuwe, revolutionaire woordenschat. Naaste enkele succesrijke auteurs was er een groot aantal armlastige broodschrijvers — de ‘literaire onderwereld’ — die in hun libelles vooral de decadente hogere geestelijkheid op de korrel namen. De koning bleef doorgaans nog buiten schot. Die popularisering van de politieke vertogen zou ná 1789 haar effect niet missen. Het clubwezen werd de kern van de revolutionaire organisatie. In alle lagen van de bevolking drong het ‘breukbesef’ door. De daarmee gepaard gaande emoties werden door middel van geënsceneerde ‘feesten van de revolutie’ in collectieve banen geleid.
Na het avondeten, waarvoor we deze keer eindelijk eens de airfryer voor de dag hebben gehaald die we vórig vorig jaar met de kerst hadden aangeschaft, kon ik het toch niet laten om alvast een beginnetje te maken met het zoeken naar relevante literatuur met betrekking tot dit onderwerp. Over uiterlijk twee weken dien ik de opdracht in te leveren.
De aarde wordt gaandeweg bevolkt met steeds meer mensen. Mannen en vrouwen. Vooral de dochters waren erg in trek bij de zonen van de goden. Onduidelijk is het wie dit zijn. De mensen zelf misschien? In ieder geval besloot God rond die tijd dat zijn levensgeest niet in de mens kon blijven, want de mens is immers niets meer dan vlees. Als gevolg konden mensen nog maar maximaal hondertwintig jaar oud worden. Er wordt ook nog vermeld dat zolang de zonen van de goden gemeenschap hadden met de vrouwen er giganten leefden op aarde.
Dan breekt het moment aan dat God ontevreden is met zijn schepping. De mensen zijn corrupt en hij voelde zich daardoor diep gekwetst. Er zit niets anders op voor hem dan de gehele bevolking weg te vagen. Inclusief het dierenrijk. Want hij heeft spijt dat hij dit allemaal geschapen heeft. Tja.
Alleen Noach vond bij de HEER genade. Hij vertelde Noach van zijn plan om de mensheid en de aarde te vernietigen, maar gaf hem een gedetailleerde opdracht tot het bouwen van een ark waarin hij van elke bestaande diersoort een koppel aan boord moest nemen. Oh, en Noach mocht ook zijn vrouw, zijn zonen, en de vrouwen van zijn zonen meenemen. Plus natuurlijk voldoende proviand. Noach deed alles zoals God het hem had opgedragen.
God roept Noah, mozaiek (ca.1218) in Monreale kathedraal te Sicilië
