Momenteel ben ik ‘inbetween two books’. Soms blijft een gelezen boek langer in mijn gestel zitten en lukt het me niet meteen in een volgend boek te duiken. Dat kan verschillende redenen hebben: aangrijpend onderwerp, spannende page-turner, onthutsend slecht met bovendien een anti-climax. Bij Little Bee van Chris Cleave was het een combinatie van prangend ver-van-mijn-bed onderwerp verteld vanuit origineel wisselend perspectief, cirkelend rondom onmogelijke persoonlijke keuzes met verstrekkende gevolgen. U begrijpt, ik beschouw dit als een aanbeveling en probeer u over te halen ook dit boek te gaan lezen.
Maar ik zit met het probleem dat de wervende achterflaptekst van het boek weliswaar graag heeft dat een enthousiaste lezer reclame gaat maken, echter zonder in te gaan op de inhoud zelf:

“We don’t want to tell you WHAT HAPPENS in this book. It is a truly SPECIAL STORY and we don’t want to spoil it. NEVERTHELESS, you need to know enough to buy it, so we will just say this:

This is the story of two women. Their lives collide one fateful day, and one of them has to make a terrible choice, the kind of choice we hope you never have to face. Two years later, they meet again – the story starts there…
Once you have read it, you’ll want to tell your friends about it. When you do, please don’t tell them what happens. The magic is in how the story unfolds.”

Nu heb ik zelf het idee dat dit verhaal niets aan kracht verliest wanneer men vooraf weet wat de clou is. Eerder het omgekeerde. Ik heb me al voorgenomen het boek binnenkort nog eens te lezen om de lijntjes, zorgvuldig door de schrijver uitgezet, beter op waarde te kunnen schatten. Het is net als bij The Sixth Sense. Zelfs al weet je dat Bruce Willis toegetreden is tot het land der doden, dan nog laat je je meeslepen door hoe het verhaal verteld wordt en is de verrassing aan het eind even overrompelend als bij de eerste keer. En er is nog meer bewondering voor het vakmanschap van de filmmaker die in staat is ons op het verkeerde been te zetten terwijl we weten hoe zijn kunstje in elkaar zit.

Maar wees gerust. Geen ‘spoiler alert‘. Ik zal hier niet uit de doeken gaan doen welk onmenselijk dilemma een getrouwd stel op het strand van Nigeria overvalt. Of hoe de uitkomst van die keuze vanaf dat moment hun verdere leven, alsook van alle betrokkenen, bepaalt. Gelooft u maar van mij dat het zal schokken. Dat u, wanneer u ook maar een greintje inlevingsvermogen zult hebben, bewust of onbewust een afweging gaat maken van wat uw eigen beslissing zou zijn geweest. Of van uw partner. En ik denk dat de uitkomst confronterend zal zijn. Over uzelf. En over uw partner. Mits u die goed meent te kennen. Wat nog zal tegenvallen mocht het allemaal, wat god verhoede, ooit eens zo ver komen.

Wat ik u wel ga vertellen? Dat het verhaal sprankelt en bruist in al zijn ontluisterende tragiek. De twee vrouwelijke hoofdpersonen (vertwijfelde illegale asielzoekster en succesvolle glossy hoofdredactrice) nemen u bij beurten bij de hand om ieder voor zich hun versie van het verhaal te vertellen. En ze richten zich daarbij rechtstreeks tot de lezer in een taal die overtuigend en natuurlijk is. Erg knap is dat er nergens echte herhaling is. Natuurlijk wordt er naar gezamenlijke beleefde gebeurtenissen verwezen, maar niet door hetzelfde nogmaals op een andere manier te vertellen. Het verhaal ontrolt zich gedurende het eerste gedeelte van het boek terug in de tijd naar het dramatische voorval op het strand, om daarna vanuit het heden vooruit te gaan. En de spreeksters nemen als het ware telkens het stokje van elkaar over. Ongemerkt ga je van hen beiden houden terwijl ondertussen duidelijk wordt dat er weer een dilemma in de toekomst op hen wacht. Kortom, het is geen vrolijk boek hoewel het barst van een vreemd soort humor of lichtheid in hoe de tragiek verteld wordt. Eigenlijk wordt dat al in de eerste pagina’s aangekondigd:

[…] On the girl’s brown legs there were many small white scars. I was thinking, Do those scars cover the whole of you, like the stars and the moons on your dress? I thought that would be pretty too, and I ask you right here please to agree with me that a scar is never ugly. That is what the scar makers want us to think. But you and I, we must make an agreement to defy them. We must see all scars as beauty. Okay? This will be our secret. Becuase take it from me, a scar does not form on the dying. A scar means, I survived.
In a few breath’s time I will speak some sad words to you. But you must hear them the same way we have agreed to see scars now. Sad words are just another beauty. A sad story means, this storyteller is alive. The next thing you know, something fine will happen to her, something marvelous, and then she will turn around and smile. […]
p.9 Little Bee, Chris Cleave

Ik zeg, lezen dat boek. En mocht het bovenstaande u nog niet voldoende overgehaald hebben, doe het dan voor Charlie, sorry, Batman. Het meest vertederende personage wat ik sinds tijden in een boek heb ontmoet.

~ ~ ~