Tag: Libuše Moníková

Omdat ik nog niet echt een goed idee heb voor een nieuw blogini­ti­atief op de zondag als opvol­ger voor de #50books vra­gen, bli­jf ik voor­lop­ig op deze dag mijn antwo­or­den posten op de nieuwe serie vra­gen die nu door Martha wordt ver­zorgd. Van­daag vraag 2:

Heb jij wel eens boeken gelezen waarin een kunst­werk een (grote) rol speelde of heeft een boek je ooit lat­en denken aan een schilder­ij? Welk schilder­ij was dat en hoe had dat met het boek te mak­en?

Het eerste boek waar ik aan moet denken is The pic­ture of Dori­an Gray van Oscar Wilde. Dit wereld­beroemde ver­haal waarin Dori­an zodanig vereeuwigd wordt in een schilder­ij dat niet hijzelf maar juist zijn portret door de jaren heen ver­oud­erd, heb ik tij­dens mijn mid­del­bare schoolti­jd gelezen. Jaren lat­er, tij­dens mijn studie Geschiede­nis heb ik het nog eens gelezen. Toen begreep ik het beter. Ook had ik meer achter­grond­ken­nis verkre­gen over de toen­ma­lige samen­lev­ing op het moment dat het boek ver­scheen en waarom het gezien werd als con­tro­ver­sieel. Daar­na heb ik het the­ma regel­matig teruggezien op tv of dvd, wat niet ver­won­der­lijk is wan­neer je de enorme lijst van bew­erkin­gen in ogen­schouw neemt.

Maar hoe ik ook mijn best doe. Ik kan geen exem­plaar van het boek vin­den ter­wi­jl ik alti­jd gedacht heb dat dat wel zo zou moeten zijn. Vol­gens mij heb ik het ook niet uit­geleend. Vreemd.

Dus op zoek naar een ander boek in mijn verza­mel­ing. En zo kom ik uit bij De façade van Libuše Moníková:

Vier kun­ste­naars restau­r­eren de renaissance-fresco’s op de façade van een kas­teel in Bohe­men. Sisy­fusar­beid, want als ze aan de ene kant van een muur klaar zijn, begin­nen de kalk en verf er aan de andere kant weer af te blad­deren. Boven­di­en restau­r­eren ze niet alleen, ze bren­gen ook veran­derin­gen aan. De ironie waarmee ze de social­is­tis­che werke­lijkheid van alledag bek­ijken, komt zo ook terecht in de façade van het statige mon­u­ment.

De façade
Libuše Moníková
Uit­gev­er­ij Van Gen­nep
ISBN 9060127749

Ook dit boek heb ik tij­dens mijn studie Geschiede­nis gelezen. Ik werd vooral aangetrokken door het gegeven dat de restau­reurs beet­je bij beet­je hun eigen inter­pre­tatie van de lokale en lan­delijke geschiede­nis in de fresco’s gin­gen ver­w­erken. Not done, vanzelf­sprek­end. Maar ik vond het juist een geweldig rebelse daad van verzet in een social­is­tis­che staat. En verder vond ik toen dat kunst­werken wat mij betre­ft nooit ‘bevroren’ in de tijd moeten bli­jven. Zo’n fres­co vertelt tenslotte ook een ver­haal, en waarom zou het ver­haal niet in de loop der tij­den mogen mee­groeien? Nu denk ik er iets gen­u­anceerder over, maar nog steeds kri­jg ik kriebels wan­neer er over kunst­werken uit het verleden gedaan wordt alsof ze heilig zijn. Dat er alles aan gedaan moet wor­den om ze te con­serveren. Te bewaren voor het nages­lacht. Laat staan de astronomis­che bedra­gen die in kleine ‘kun­stken­ners’ kring wor­den uit­gegeven. Dat wil er bij mij echt niet in. Ja, ik ben voor de kun­st en de vele ver­schil­lende kun­s­tu­itin­gen. Maar die verza­mel­woede ont­breekt me.

Terug naar het boek. Vanocht­end, toen ik het zag staan en bedacht dat het pri­ma in aan­merk­ing zou komen voor vraag 2, ben ik er eerst een stuk­je in gaan lezen. En het is goed! Ik voel weer het­zelfde ent­hou­si­asme als toen ik het ergens in ’90 of ’91 las. De per­son­ages gaan vanaf de allereer­ste bladz­i­jde lev­en en bevolken je hoofd met al hun onder­ling gekakel over aller­hande onder­w­er­pen. Ze vor­men bij elka­ar een omgevallen boekenkast die alle aspecten van de Tsjechis­che (cul­turele) geschiede­nis omvat. Je bli­jft lezen omdat het zo aansteke­lijk is geschreven en ook van­wege alle weet­jes. Veel herken ik nog. Maar ook heel veel was ik allang weer ver­geten. Jam­mer is dat toch.

Bin­nenko­rt meer over De façade in de Boekenkast!

~ ~ ~