De vrije wil bestaat niet
HP/DeTijd heeft een interview met Victor Lamme n.a.v. zijn nieuwe boek De vrije wil bestaat niet. Zijn doelstelling:
Ik heb geprobeerd om aan de hand van praktische voorbeelden de lezer ervan te doordringen dat wat hij denkt dat de oorzaak is van wat hij doet helemaal niet de werkelijke oorzaak is. Basale emoties spelen bijvoorbeeld een veel grotere rol dan wat wij rationeel denken noemen.
Vervolgens komen in het interview verschillende voorbeelden voorbij aan de hand waarvan dit ontbreken van de vrije wil wordt aangetoond (o.a. afvallen en stemgedrag).
wordt ingegaan op de consequenties in het strafrecht, als de stelling van Lamme als waar wordt aangenomen. Het verschil tussen moord en doodslag zou wat hem betreft omgedraaid moeten worden:
Doodslag zou zijn dat je iemand in een opwelling de hersens inslaat. Moord plan je van tevoren, en dat laatste wordt je zwaarder aangerekend. Maar juist bij doodslag, waar sprake is van een impuls, blijkt pas goed of iemand een naar karakter heeft. Dat zijn reacties die iemand vertoont door structuren in het brein die heel moeilijk te veranderen zijn. Zo iemand er met weinig straf van af laten komen, is vragen om problemen; die zal het weer doen, omdat het verankerd zit in het brein. Terwijl bij een moord die iemand pleegt uit economische motieven er maar een kleine imbalans in het brein is tussen sociale en financiële prikkels. Dat is makkelijker te herstellen.
Dat zou betekenen dat onze sympathieke seriemoordenaar Eric, hoewel hij zijn moorden niet echt vanuit een economisch motief pleegt, slechts last heeft van een ‘kleine imbalans in het brein’. Niets om ons zorgen over te maken.
~ ~ ~